Stop piaskowaniu jeansów

Jeansy to najbardziej popularne ubranie na świecie. Noszą je dzieci, nastolatki, ogrodnicy, podróżnicy, członkowie Genesis, Barak Obama, Nicolas Sarkozy i większość z nas. Jeansy powinny mieć swój niepowtarzalny charakter. Można je znosić, ale to trwa.  Dlatego firmy takie jak Levi’s czy Diesel wpadły na pomysł sprzedawania „znoszonych” jeansów kilka lat temu. Pomysł, by do procesu wykańczania dodać jeszcze jeden etap produkcji wydawał się prosty i dawał wizję zadowolonych klientów a w związku z tym dobrych zarobków.
 
Sandblasting (sand – piasek; blasting – strzelanie) czyli piaskowanie jeansów jest jedną z metod uzyskiwania tego „znoszonego" efektu. Metoda ta polega na kierowaniu strumienia piasku pod wysokim ciśnieniem na jeansy. W ten sposób materiał zyskuje specyficzny, „starty”, wygląd. W pomieszczeniu, gdzie odbywa się piaskowanie, w powietrzu unosi się mnóstwo kurzu i maleńkich nitek z jeansów oraz pochodna piasku – pył krzemionkowy. Zazwyczaj pracownicy nie mają strojów ochronnych, a pomieszczenia nie są wentylowane, wobec tego spędzają oni całe dnie w pyle i kurzu. Długotrwałe narażenie na kontakt z pyłem krzemionkowym w wysokich stężeniach powoduje, że pracownicy zapadają na krzemicę w zaostrzonej formie, śmiertelną chorobę płuc, na którą nie wynaleziono jeszcze lekarstwa. Pierwsze przypadki tej choroby pojawiły się w Turcji w 2005 r. Szacuje się, że od tamtej pory na krzemicę zachorowało około 5000 pracowników. Jednak z uwagi na fakt, że pracownicy często nie są legalnie zatrudnieni w fabrykach, oficjalne dane na temat tego zjawiska należy traktować jako wartość przybliżoną. Jak do tej pory zanotowano ok. 60 przypadków śmiertelnych. W 2009 r. w Turcji zabroniono stosowania metody piaskowania, co przyczyniło się do przeniesienia produkcji piaskowanego jeansu do innych krajów o słabszych mechanizmach kontroli tj. Chin, Indii, Bangladeszu, Pakistanu oraz do części krajów północnej Afryki.
 
Piaskowanie wciąż trwa
Trzy lata temu w wyniku kampanii CCC: Stop the Killer Jeans! ponad 40 światowych marek odzieżowych zobowiązało się do zakazania w swojej produkcji piaskowania jako metody wycierania jeansów. Jednakże w marcu 2012 r. raport Clean Clothes Campaign „Deadly Denim” ujawnił, że piaskowanie wciąż jest stosowane w Bangladeszu, a najnowszy raport „Breathless for Blue Jeans” wskazuje, że również w Chinach piaskowanie jest nadal powszechną praktyką.
 
Globalny zakaz piaskowania
W związku z tym, że podejmowane dotychczas woluntarystyczne próby eliminowania piaskowania przez niektóre firmy odzieżowe okazały się nieskuteczne, Clean Clothes Campaign domaga się zarówno do firm odzieżowych jak i rządów i organizacji międzynarodowych obowiązkowego, globalnego zakazu piaskowania w przemyśle odzieżowym, a także lepszej ochrony dla pracowników zaangażowanych we wszystkie inne techniki wykończeniowe.
Dodatkowo od firm odzieżowych oczekujemy wspomagania dostawców w rozwijaniu bezpiecznych metod wykończeniowych i uwzględniania ich kosztów w cenach zamówień; wspierania szkolenia pracowników w celu uświadomienia im szkodliwości materiałów i metod z jakimi pracują, a także używania środków ochrony. Dodatkowo CCC domaga się od marek zaprzestania lansowania trendu „znoszonych” jeansów w ich kolekcjach.
 
Rządy wzywamy są do zapewnienia działającego prawa oraz ochrony i odszkodowań dla pracowników, którzy ucierpieli z powodu niebezpiecznych warunków pracy. Od Międzynarodowej Organizacji Pracy i Międzynarodowej Organizacji Zdrowia CCC oczekujemy uwzględnienia przemysłu odzieżowego w programach przeciwdziałania krzemicy. Natomiast Unię Europejską wzywamy do wprowadzenia zakazu importowania piaskowanych jeansów.